Wat houdt een bipolaire stoornis in , hoe kan het ontstaan en wat zijn de symptomen?
Een bipolaire stoornis is een psychische aandoening waarbij je stemming en energieniveau sterk kunnen wisselen. Je ervaart periodes van minstens een week waarin je je extreem energiek en opgewekt voelt (manisch), afgewisseld met fases waarin je erg somber bent en nauwelijks energie hebt (depressief). Deze stoornis wordt ook wel manisch-depressieve stoornis genoemd.
Verschillende typen bipolaire stoornis
Er zijn twee soorten bipolaire stoornis: type 1 en type 2.
Bipolaire stoornis type 1:
Bij type 1 heb je ten minste één manische fase doorgemaakt en meestal ook een depressieve fase. Zelfs als je alleen manische fases hebt gehad, valt dit onder bipolaire stoornis type.
Bipolaire stoornis type 2: Bij type 2 ervaar je hypomanische en depressieve fases. Een hypomanie is een mildere vorm van een manie: je klachten zijn minder ernstig en veroorzaken geen grote problemen in je dagelijks leven, maar je omgeving merkt wel dat je anders bent dan normaal.
Andere varianten:
Rapid cycling
Wanneer je vier of meer (hypo)manische of depressieve fases per jaar hebt, wordt dit rapid cycling (snelle wisseling) genoemd.
Gemengde episodes
Sommige mensen ervaren gemengde episodes, waarbij kenmerken van een manische en depressieve fase tegelijkertijd optreden. Je kunt je bijvoorbeeld somber en negatief voelen, terwijl je tegelijkertijd opgejaagd bent en sneller boos wordt.
**Kenmerken van een bipolaire stoornis**
Bij een bipolaire stoornis wisselen verschillende fases elkaar af, waarbij de kenmerken per fase verschillen.
Kenmerken van een manie
- Je voelt je overdreven vrolijk en euforisch.
- Je praat veel en hebt moeite om daarmee te stoppen.
- Je slaapt nauwelijks omdat je ’s nachts blijft doorgaan.
- Je doet onverstandige dingen, zoals te veel geld uitgeven.
- Je hebt overdreven veel nieuwe plannen en ideeën.
- Je gedachten blijven continu door je hoofd gaan.
- Je wordt sneller boos en maakt vaker ruzie.
Kenmerken van een hypomanie
- Je ervaart enkele dagen een minder heftige vorm van een manie.
- Je bent energieker en hebt minder slaap nodig dan normaal.
- Je functioneren is veranderd, maar dit leidt niet tot grote problemen.
- Mensen in je omgeving merken dat je anders bent: opgejaagd of opgewekter.
- Je kunt extra productief zijn en je prettig voelen bij deze energie.
Kenmerken van een depressie
- Je voelt je erg somber of juist emotioneel afgevlakt.
- Je hebt nergens zin in en beleeft nergens plezier aan.
- Je hebt weinig energie en moeite om ’s ochtends op te starten.
- Je praat weinig en vermijdt contact met anderen.
- Je slaapt slecht of juist extreem veel.
- Je denkt aan de dood en soms aan het niet meer willen leven.
Diagnose van een bipolaire stoornis
Niet iedereen met een bipolaire stoornis heeft dezelfde klachten. Als je jezelf herkent in de kenmerken van een (hypo)manische en een depressieve fase, kan er sprake zijn van een bipolaire stoornis. De diagnose wordt gesteld wanneer je minstens één manische fase hebt doorgemaakt, meestal in combinatie met een depressieve fase.
Bij twijfel is het belangrijk om contact op te nemen met een specialist voor een juiste diagnose en passende behandeling.