Relatietherapie
Elke relatie kent hoogte- en dieptepunten. Maar wat als het conflict de overhand krijgt? Als je elkaar niet meer begrijpt, langs elkaar heen leeft of elkaar voortdurend kwetst? Relatietherapie biedt dan uitkomst. Niet als laatste redmiddel, maar juist als krachtige manier om verbinding te herstellen of nieuwe wegen in te slaan.
Uit onderzoek van het Trimbos-instituut blijkt dat ongeveer 1 op de 3 stellen in Nederland ernstige relatieproblemen ervaart (Trimbos, 2020). Veel van deze koppels zoeken pas hulp als er sprake is van hoog oplopende spanningen of verlies van intimiteit. Vroegtijdige begeleiding is echter effectiever en voorkomt vaak jarenlange frustratie.
Wat is het?
Professionele begeleiding voor koppels die vastlopen in hun relatie.
Bij welke klachten?
Relatieproblemen, communicatieproblemen, verwijdering, ontrouw, ruzie, hechtingsproblemen.
Toegevoegde waarde
Herstellen van verbinding, communicatie verbeteren en patronen duurzaam doorbreken.
Lees hier meer over de therapievorm Relatietherapie
Wat is de basis van de therapie?
Wat is de basis van de therapie?
Relatietherapie is er niet alleen voor stellen in crisis, maar juist ook voor koppels die willen investeren in een duurzame relatie. Of je nu samenwoont, getrouwd bent, in een samengesteld gezin leeft of een LAT-relatie hebt: iedere relatie vraagt onderhoud, vooral in een samenleving vol prikkels, prestatiedruk en veranderende rollen.
Je hoeft niet ‘kapot’ te zijn om hulp te vragen. Juist als je merkt dat jullie steeds in dezelfde ruziecyclus belanden, of wanneer intimiteit langzaam verdwijnt, kan therapie het verschil maken. Een veilige setting, waarin jullie elkaar opnieuw leren horen, zien en begrijpen.
Wat is de basis van relatietherapie?
Relatietherapie is een vorm van psychologische begeleiding waarbij jullie onder begeleiding van een deskundige therapeut werken aan het verbeteren van de relatie. De basis ligt in het verkennen van communicatiepatronen, emotionele behoeften en de onderliggende dynamiek tussen partners. Veel gebruikte modellen zijn onderbouwd met wetenschappelijk onderzoek en bewezen effectief.
Belangrijke werkmodellen:
- Emotionally Focused Therapy (EFT): richt zich op het versterken van de emotionele band. Ontwikkeld door Sue Johnson en gebaseerd op hechtingstheorie. Onderzoek toont aan dat 70-75% van de stellen die EFT volgen, blijvende verbetering ervaren (Johnson et al., 2005).
- Systeemtherapie: kijkt naar de interactie binnen het systeem (gezin of relatie) in plaats van individuen los te behandelen. De nadruk ligt op patronen en beïnvloeding. Lees er hier meer over.
- Cognitieve gedragstherapie voor koppels: helpt om irrationele gedachten of gedragingen te herkennen en veranderen. Praktisch, doelgericht en effectief bij communicatieproblemen.
- Narratieve therapie: richt zich op het herschrijven van vastzittende verhalen binnen de relatie. Koppels krijgen ruimte om een ander perspectief op hun relatie te ontwikkelen.
- Imago-relatietherapie: legt de focus op onbewuste verlangens uit de kindertijd en hoe die invloed hebben op partnerkeuze en conflicten.
-
Integratieve relatietherapie – Combineert elementen uit meerdere therapeutische stromingen.
-
Oplossingsgerichte relatietherapie – Focust op wat wél werkt en gewenste toekomstscenario’s.
-
Psychodynamische relatietherapie – Gaat dieper in op onbewuste processen en overdracht.
-
Contextuele therapie (Nagy) – Betrekt familiegeschiedenis en loyaliteitspatronen in de behandeling.
-
ACT voor stellen (Acceptance and Commitment Therapy) – Versterkt psychologische flexibiliteit en acceptatie binnen de relatie.
- Integrative Behavioral Couple Therapy (IBCT) is een moderne vorm van gedragstherapie voor koppels die relationele conflicten helpt verminderen door acceptatie en gedragsverandering te combineren. Lees er hier meer over.
Belangrijk is dat er geen goed of fout is binnen relatietherapie. De focus ligt op verbinding, inzicht en bewustwording van de interactie. Ook kan relatietherapie gepaard gaan met individuele gesprekken, bijvoorbeeld bij traumatische voorgeschiedenis, depressie of bindingsangst, die de relatie beïnvloeden.
Wat kan je verwachten van de therapie?
Het eerste gesprek draait om wederzijds begrip en doelen formuleren. Wat zijn de zorgen? Waar loopt het vast? En wat hopen jullie te bereiken? De therapeut creëert een veilige ruimte waarin beide partners gehoord worden.
In de sessies onderzoeken jullie:
- Hoe conflicten ontstaan en escaleren
- Wat er onder die conflicten schuilgaat (bijv. angst voor verlating)
- Hoe jullie gehechtheidspatronen samenwerken of botsen
- Hoe communicatie (verbaal én non-verbaal) verloopt
- Hoe wederzijdse behoeftes beter afgestemd kunnen worden
Je leert:
- Constructief ruzie maken
- Actief luisteren
- Je grenzen en behoeften uitspreken
- Intimiteit herstellen of verdiepen
- Vertrouwen heropbouwen, bijvoorbeeld na overspel
De duur van de therapie varieert van enkele sessies tot een langer traject. Dit is afhankelijk van de ernst van de problemen en de motivatie van beide partners. Soms volgt er ook een individuele intake, vooral als er sprake is van psychische klachten zoals depressie, trauma of angst. Deze klachten beïnvloeden immers het relationele samenspel.
Relatietherapie vraagt inzet, kwetsbaarheid en eerlijkheid. Het is geen quick fix, maar biedt duurzame verandering als beide partners bereid zijn te kijken naar hun eigen aandeel. Veel mensen ervaren het als intensief, maar ook als transformerend en helend.
Wat kan je verwachten van de therapie?
Bij welke klachten kan de therapie worden ingezet?
Wat kan je verwachten van de therapie?
Relatietherapie kan bij een breed scala aan problemen uitkomst bieden. Het is niet alleen voor stellen die voortdurend ruzie maken, maar juist ook voor koppels die uit elkaar groeien, moeite hebben met communiceren of het gevoel hebben in een sleur te zitten.
Indicaties:
- Terugkerende conflicten of escalaties
- Communicatieproblemen of langs elkaar heen leven
- Verlies van emotionele of seksuele intimiteit
- Ontrouw, geheimen of vertrouwen dat geschaad is
- Veranderende levensfasen (geboorte, pensioen, ziekte)
- Verwerken van verlies of trauma binnen de relatie
- Verschillen in opvoedingsstijl of levensvisie
- Jaloezie of onzekerheid
- Problemen binnen samengestelde gezinnen
Ook in de volgende situaties is relatietherapie waardevol:
- Bij seksuologische klachten zoals verschil in verlangen
- Voor LGBT+ koppels die worstelen met acceptatie of externe druk
- Tijdens of na burn-out, waarbij stress de relatie zwaar belast
- Als voorbereiding op scheiding, om het proces zorgvuldig en respectvol te laten verlopen
- Bij psychische klachten van een partner, die impact hebben op de relatie
Daarnaast wordt het belang van individuele therapie steeds vaker erkend. Soms is de partnerrelatie een spiegel voor oude pijn of patronen. In dat geval is het zinvol om parallel aan relatietherapie ook individueel te werken aan bijvoorbeeld hechting, zelfbeeld, trauma of angst.
