Psychomotorische therapie (PMT)
Misschien herken je het wel: je voelt spanning, maar je kunt het niet goed plaatsen. Je adem zit hoog, je schouders zijn gespannen, je slaapt slecht. Of je voelt juist… niks. Je zit in je hoofd, bent aan het overleven. Psychomotorische Therapie (PMT) is een lichaamsgerichte behandelvorm die je via beweging, lichaamssignalen en ervaringsgerichte oefeningen weer in contact brengt met jezelf.
Waar veel therapieƫn praten centraal stellen, begint PMT bij doen en voelen. Want soms zijn woorden niet genoeg, of zijn ze juist een manier om weg te blijven bij gevoel. Door met je lichaam te werken, kun je blokkades herkennen, grenzen voelen en patronen doorbreken. In deze pagina lees je wat PMT inhoudt, hoe het werkt en bij welke klachten het je kan helpen.
Wat is het?
Lichaamsgerichte therapie die bewegen en voelen met elkaar verbindt.
Bij welke klachten?
Lichamelijke onrust, trauma, burn-out, angst, zelfbeeldproblemen, dissociatie.
Toegevoegde waarde
Maakt onbewuste spanningen en emoties via het lichaam zichtbaar en hanteerbaar.
Lees hier meer over de therapievorm Psychomotorische therapie (PMT)
Wat is de basis van de therapie?
Wat is de basis van de therapie?
Psychomotorische Therapie is ontstaan vanuit de vaktherapie en combineert bewegingswetenschappen, psychologie en ervaringsleren. De centrale gedachte: lichaam en geest zijn onlosmakelijk verbonden. Als je psyche pijn heeft, uit zich dat vaak in je lijf. Denk aan spanning, ademnood, buikpijn of vermoeidheid. PMT gebruikt deze signalen als ingang voor verandering.
De therapie bestaat uit bewegingsactiviteiten (zoals boksen, balans- of ademhalingsoefeningen) en lichaamsgerichte werkvormen (zoals ontspanning, lichaamsscan of houdingsreflectie). Het gaat niet om prestaties, maar om bewustwording. Wat voel je bij een bepaalde oefening? Wat gebeurt er met je ademhaling als je weerstand ervaart? Hoe reageert je lichaam op nabijheid?
De basisprincipes van PMT:
- Ervaren boven uitleggen: je leert niet alleen over je emoties, je vĆ³elt ze.
- Veiligheid is voorwaarde: een veilige therapeutische relatie is cruciaal om spanning los te durven laten.
- Bewustwording van lichaamssignalen: je leert luisteren naar signalen zoals hartslag, spierspanning of adem.
- Van inzicht naar gedrag: PMT koppelt fysieke ervaring aan nieuwe keuzes maken in het dagelijks leven.
PMT wordt veel toegepast in de GGZ en revalidatiezorg en wordt erkend binnen de reguliere gezondheidszorg. De meeste behandelaren zijn aangesloten bij de FVB of NVPMT.
Wat kan je verwachten van de therapie?
Een traject start met een intakegesprek waarin jij, jouw klachten en je hulpvraag centraal staan. Daarna wordt een behandelplan opgesteld, waarin meestal Ć©Ć©n sessie per week wordt gepland. Een sessie duurt vaak 60 minuten en bestaat uit:
- Een korte verbale check-in
- Een ervaringsgerichte oefening (denk aan bewegen, balansoefeningen, ademwerk, boksen, of een spelvorm)
- Nabespreking van wat je hebt ervaren
De oefeningen zijn altijd afgestemd op jouw hulpvraag en grenzen. Er wordt niets geforceerd: jij bepaalt het tempo. De behandelaar begeleidt, stelt vragen, geeft feedback en helpt je te reflecteren op je reacties.
Veel cliƫnten ervaren PMT als verrassend en diepgaand. Doordat je dingen doet, leer je via het lichaam dingen aanvoelen die je met praten niet altijd kunt bereiken. Denk aan het ontdekken van je persoonlijke ruimte, het voelen van je kracht (door fysiek weerstand te geven) of juist leren begrenzen en ontspannen.
PMT kan ook gecombineerd worden met andere therapievormen zoals cognitieve gedragstherapie of gesprekstherapie. Het lichaam wordt dan een extra ingang tot verandering.
Wat kan je verwachten van de therapie?
Bij welke klachten kan de therapie worden ingezet?
Wat kan je verwachten van de therapie?
PMT wordt breed ingezet bij klachten waarbij lichaam en psyche elkaar beĆÆnvloeden. Denk aan:
- Trauma en posttraumatische stress: leren aarden, grenzen voelen, het lichaam weer als veilig ervaren
- Burn-out en stressklachten: herkennen van fysieke overbelasting, ontspannen, energie leren reguleren
- Angststoornissen: door lichaamsbewustzijn weer grip krijgen op paniek, spanning en vermijdingsgedrag
- Lichamelijke onverklaarde klachten (SOLK): via beweging zicht krijgen op onderliggende emotionele spanningen
- Dissociatie of vervreemding van jezelf: terugkomen in het lichaam, grip krijgen op overlevingsreacties
- Zelfbeeldproblemen en onzekerheid: kracht ervaren, ruimte innemen, lichaamsbewustzijn vergroten
- ADHD en impulscontrole: regulatie van energie, lichaamssignalen leren herkennen
Wetenschappelijk onderzoek (o.a. van Van Dixhoorn en Rƶhricht) laat zien dat PMT effectief is bij stressreductie, emotieregulatie en het verbeteren van lichaamsbewustzijn. TED Talks zoals die van Bessel van der Kolk benadrukken ook het belang van het lichaam bij trauma-integratie. PMT sluit hier naadloos op aan.
