Dramatherapie
Soms weet je niet hoe je moet zeggen wat je voelt. Je piekert veel, je emoties lijken elkaar in de weg te zitten of je merkt dat je niet meer echt contact maakt met jezelf of anderen. Dramatherapie biedt dan iets bijzonders: het geeft je de mogelijkheid om gevoelens uit te spelen in plaats van uit te leggen. Niet door te praten, maar door te doen.
Dramatherapie is een expressieve vorm van psychotherapie waarbij je spelenderwijs werkt aan je emotionele gezondheid. Je gebruikt bijvoorbeeld scĆØnes, rollen, beweging, stemgebruik of verhalen om innerlijke processen zichtbaar en voelbaar te maken. Hierdoor kun je oude patronen doorbreken, emoties reguleren en nieuw gedrag oefenen in een veilige omgeving. Deze therapievorm wordt ondersteund door wetenschappelijk onderzoek en vindt zijn wortels in onder meer het werk van Jacob Moreno (grondlegger van psychodrama) en hedendaagse inzichten in ervaringsgerichte therapie.
Wat is het?
Therapie via rollenspel en expressie voor innerlijke verwerking.
Bij welke klachten?
Trauma, zelfbeeldproblemen, angst, emotieregulatie, identiteitsvragen.
Toegevoegde waarde
Maakt onbewuste emoties zichtbaar en stimuleert veerkracht en zelfinzicht.
Lees hier meer over de therapievorm Dramatherapie
Wat is de basis van de therapie?
Wat is de basis van de therapie?
Dramatherapie behoort tot de creatieve therapieƫn, net als beeldende therapie of muziektherapie. Het uitgangspunt is dat je niet alleen met je hoofd leert, maar juist door te ervaren, te voelen en te handelen. Dramatherapie combineert technieken uit theater, psychologie en neurologie en sluit aan bij hoe mensen in de praktijk leren en veranderen.
De kernprincipes:
- Verbeelding en spel: Je neemt tijdelijk een andere rol aan (bijv. een ouder, een kind, een hulpbron) en onderzoekt van daaruit je eigen gevoelens.
- Symbolisch werken: Je hoeft niet direct over jezelf te praten; je kunt gevoelens projecteren in een rol, verhaal of object.
- Lichaamsbewustzijn: Omdat je lichaam actief meedoet, wordt ook je non-verbale geheugen aangesproken. Dit maakt het mogelijk om ook diep weggestopte emoties te benaderen.
- Veilige afstand: Het theatrale kader maakt het makkelijker om lastige themaās aan te raken zonder te overspoeld te raken.
Onderzoek van Sue Jennings en David Read Johnson bevestigt dat dramatherapie effectief is bij het reguleren van emotiestromen, het versterken van zelfbeeld en het verwerken van trauma. Ook het werk van Stephen Porges over het polyvagaal zenuwstelsel laat zien hoe veiligheid en ritme (zoals in spel) bijdragen aan herstel van het zenuwstelsel.
Wat kan je verwachten van de therapie?
In de eerste sessies staat kennismaken en veiligheid centraal. Je verkent samen met de dramatherapeut wat je hulpvraag is en welke werkvormen het best bij jou passen. Je hoeft geen toneelervaring te hebben. Het gaat niet om presteren, maar om ervaren.
Voorbeelden van wat je kunt doen in een sessie:
- Rollen spelen (zoals kind/ouder/zorgfiguur)
- Werken met maskers, stoelen of voorwerpen
- Verhalen maken en naspelen
- Bewegingsspel of lichaamstaal
- Dialoog met een deel van jezelf (bijv. de criticus)
De psycholoog, therapeut of counsellor stemt het tempo en de vorm af op wat je aankunt. Sommige mensen willen eerst meer praten, anderen duiken graag direct het spel in. De kracht zit hem in het ervaren, reflecteren en integreren.
Door regelmatig te oefenen met nieuwe gedragingen of emoties in een rollenspel, bereid je je lichaam en geest voor op het echte leven. Je hersenen leren als het ware nieuwe āwegenā aan te leggen. Dit proces wordt ook wel neuroplasticiteit genoemd – een sleutelbegrip in moderne therapievormen.
Wat kan je verwachten van de therapie?
Bij welke klachten kan de therapie worden ingezet?
Wat kan je verwachten van de therapie?
Dramatherapie is breed inzetbaar, vooral als praten alleen niet genoeg is. Denk aan:
- Posttraumatische stress (PTSS): De rollentechnieken maken het mogelijk om trauma op afstand te benaderen, zonder hertraumatisering.
- Burn-out en stress: Door uiting te geven aan innerlijke spanningen en overlevingsdelen, ontstaat ruimte voor herstel.
- Angst en paniekklachten: Je oefent in rollenspel met situaties die je normaal uit de weg gaat.
- Zelfbeeldproblemen: Je ontdekt je kracht, kwetsbaarheid en leert deze zichtbaar maken.
- Rouw en verlies: Via symboliek en ritueel krijgt verlies een plek in je lichaam Ć©n geest.
- Identiteitsvragen of genderproblematiek: Dramatherapie helpt om jezelf beter te leren kennen, en nieuwe identiteitsvormen te verkennen in een veilige ruimte.
Ook bij kinderen en jongeren wordt dramatherapie veel toegepast, bijvoorbeeld bij ADHD, ASS of sociale angst.
